vrijdag 19 september 2025

PA0MUS Zendertje 100 mW 2m band opnieuw bekeken

Een collega amateur ontwierp een gerber voor file voor het printje. Dat was erg sympathiek en daarmee kon ik er een aantal bestellen. Er zit slechts één foutje in. De C bij de BFR91 moet zijn 8p2 en er staat 22pF.
Het is wel een tijdloos ontwerpje uit 1977.

  Er kan weinig verkeerd gaan. Het 12 mhz kristal wordt eerst verdrievoudigd, daarna 2x verdubbeld, maar er zijn weinig spurious signalen. Dat komt doordat het tot aan 145 mhz allemaal vrij zwak is.

 Wat de 60.. componenten betreft, kunnen enkele beter niet in het verre oosten besteld worden.  Zoals de transistors en spoeltjes.
Dat kan teleurstellingen geven.

 De kritische componenten bestelde ik meest bij Reichelt, Rens electronics (kristallen) en Hajé electronics (blikje). Omdat geschikte varicaps lastig te vinden zijn, pas ik nu vaak een BB640 toe. Als serie afstem C bij het kristal gebruik ik 40 of 60 pF. Dan is de parallel C niet nodig én is het afstembereik groter. Het geeft ook een ruimere zwaai zonder vervorming. Een kenwood TR-2200 kristal komt in de MUS ca. 50 a 75 khz hoger uit.

De 2e trimmer heb ik 40 pF. De vierde 30 pF. Dat bespaart parallel C's.
Het eerste spoelpaar van 0,47 uH komt niet erg nauw. Die hoeven niet van hoge kwaliteit te zijn, omdat de spanning relatief hoog is.
De daarop volgenden wel.


Als laatste serie spoel pas ik 0,22 uH toe. En de serietrimmer mag ook 10 of 15 pF zijn. Deze staat nl. op slechts ca. 5 pF afgesteld. 

  Als microfoon werkt een electretje prima. Die verzwak ik wel met een potentiometer of spanningsdeler van 68k en 2k7. Anders gaat ie te hard. En een R van 33 k naar de +9 volt.

Afregelen doe ik als volgt. Alles solderen, behalve de BFR91. Eerst de 36.35 mhz op maximum. De spoelen stralen vrijwel niet, daarom bevestig ik tijdelijk een krokodilsnoertje van 10 a 20 cm aan dat HF punt.  Daarna de 72,7 mhz. Daar ca. 5 cm als stralertje. Uit de laatste BF199 komt 145 mhz en bij ca. 10 mW, en moet een power meter al iets uitslaan, gekoppeld met 15 pF. Dan het eindtorretje.  Die is vrij kwetsbaar,  dus altijd met 50 ohm afsluiten. Trimmers afstellen komt vrij precies. Begin desnoods met 8 volt voeding.

Montage tips:

Wanneer een component er weer uit moet, is het gaatje vaak lastig open te maken; het beste kun je het gaatje weer voorzichtig open boren met een 1mm boortje.

De mini trimmers hebben de draaischroef verbonden met de ronde kant. Die kan het beste aan massa liggen. Ze moeten verder liefst op twee plaatsen een maximum hebben. Zoniet,  dan is die te groot of te klein. 

De varicap spanning kan soms te hoog zijn voor een goede modulatie.  Dat kan verbeterd worden door de 3k3 weerstand te verkleinen; bijv. overbruggen.


Toepassingen en prestaties: 

Met een dummyloadje afgesloten is de reikwijdte slechts ca. 10 meter. Hij dan als een soort monitor zendertje te gebruiken. 

Op een standaard verticale antenne op dak reikt deze zo'n 15 km ver in vlak terrein. Uiteraard als het tegenstation ook zo'n antenne heeft.
Met een 4 elements richtantenne is hij duidelijk waarneembaar op de websdr te Dwingeloo . Daar gebruikt men een 3 el. yagi richting in zuid, dus de juiste stand.  Afstand is ca. 70 km.
De sterkte wisselt wel behoorlijk. Zal te maken hebben met net achter de horizon. 
Door het lage vermogen kan er makkelijk een duplex verbinding mee gemaakt worden. Alleen heb dan je liefst twee antennes nodig.